Description
This is a lay summary of the article published under the DOI: 10.1101/2020.11.16.384339
Northern Sotho (Sepedi) translation of DOI: 10.1101/2020.11.16.384339
Temogo ya hepathothoksisithi e ka baka mahu le go baka bolwetši bja sebete seo se senyegilego go balwetši ba kgale bao ba šomišago dihlare tša anthiretherobaerale ya mohlakanelwa (cART).
Dinyakišišo tša rena di be di nepile go lekola temogo le dikakanyo tša hephathothoksisithi ye e hlabetšwego ka cART (CIH) go badiriši ba kgale ba cART go sepetlele sa Selete sa dinagamagaeng.
Tše e bile dinyakišišo tša sepetleleng tše di dirwago ka nako e tee le bakgathatema ba bantši go Sepetlele sa Selete sa Bali.
Go šomišitšwe mokgwa wa sepektrofothometriki go dira tekolo ya khwanthithethifi ya dikelo tša alanine-aminotransferase (ALT) le aspartate-aminotransferase (AST).
Balwetši bao ba nago le ditlhatlogo tša ALT le AST ka bobedi ba dirilwe ditlhahlobo tša CIH.
Go šomišitšwe diteko tša sekwere tša Chi (χ2), ANOVA le ditshekatsheko tša tlhopho ya lloko/ go phologa tša Kaplan Meier go sekaseka datha.
Dipoelo tša bakgathatema ba 350 ba banna bao ba ingwadišitšego ba [156 (44.6%) le basadi ba 194 (55.4%)], ba mengwageng ye 43.87 ± 0.79 (ba mengwageng ya magareng ga ye 20 – 84) bao ba akareditšwego ka tshekatshekong ye, ba 26 (4.4%) ba bile le CIH ya magareng.
Re lemogile dikelo tše di hlatlogilego tše 57 (16.3%), 62 (17.7%) le 238 (68%) tša ALT + AST, ALT le AST ka tatelano.
Dintlha tše pedi tše di akanywago tšeo di sa amanego tša CIH e lego, bong bja bonna le go ba lekgoba la bjala di lemogilwe nakong ya dinyakišišo.
Go ata ga bolwetši bja CIH go balwetši bao ba nago le phetetšo ya HIV go la Bali go bile fasana ge go bapetšwa le seo se lemogilwego go dinyakišišo tša peleng.
Nako yeo kalafi e e tšerego ga se ya ba le khuetšo go ditiragalo tša kgafetšakgafetša tša CIH.
Go ba lekgoba le bjala le go kgoga motsoko di bontšhitše diphetogo tše kgolo mabapi le go befela pele ga CIH.
Kelo ya tshenyego ya sebete go balwetši ba HIV ka lebaka la di-ARV (Dihlare tša Anthiretherobaerale) tša mohlakanelwa e fasana go sepetlele sa selete sa Bali, Cameroon, ge go bapetšwa le dinyakišišo tše di fetilego.
Le ge go le bjalo, bong, go nwa bjala le go kgoga motsoko di na le khuetšo go tshenyego ya sebete go balwetši ba HIV.
Dinaga tša borwa bja Afrika di itemogela malwetši ao a fetago seripagare a HIV lefaseng ka bophara.
Go šišinywa gore go šomišwe dihlare tša HIV tša mohlakanelwa, le ge go le bjalo, ditlamorago tša tšona di baka tshenyego ya sebete go balwetši.
Ga se dinyakišišo tše ntši tše di beago šedi go tshenyego ya sebete ka di-ARV, ka gona go hlokega datha ye ntši mabapi le se.
Ditsebi tša mahlale di be di nyaka go utolla gore ke batho ba bakae ka tikologong bao ba bego ba na le HIV le sebete seo se senyegilego.
Ba be ba nyaka le go utolla gore ke mehuta efe ya ditlwaelo tša bophelo yeo e oketšago kotsi ya tshenyego ya sebete go balwetši bao.
Banyakišiši ba dirile diphatišišo ka balwetši ba sepetlele sa selete sa Bali bao ba bego ba na le HIV ba mengwaga ye e fetago ye 18.
Go kgobokeditšwe disampole tša madi go balwetši ka moka, ebile go lekotšwe le go ba gona goba go se be gona ga diprotheine tšeo di amantšhwago le tshenyego ya sebete.
Ke moka ba šomiša mmotlolo wa khomphutha go akanya gore ke dintlha dife tša ditlwaelo tša bophelo tšeo di amanywago le tshenyego ya sebete.
Banyakišiši ba tiišeditše gore dikelo tša diprotheine tšeo di laetšago tshenyego ya sebete di be di le godimo go balwetši bao ba nago le HIV.
Mošomo wa bona o laeditše gape ka moo dihlare tše dingwe tša HIV di bego di amantšhwa le dikelo tša godimo tša diprotheine tše.
Mmotlolo wa bona wa khomphutha o utollotše gore banna bao ba nwago di-ARV ba lebane le kotsi ye kgolo ya go senyega ga sebete, gammogo le batho bao ba nwago bjala le go kgoga.
Go be go šetše go tsebja gore balwetši bao ba nago le HIV ba lebane le kotsi ya go senyega ga sebete ka lebaka la dihlare tšeo ba di nwago.
Le ge go le bjalo, dinyakišišo tše di lebeletše kelo yeo balwetši ba HIV ba itemogelago tshenyego ya sebete go Sepetlele sa Selete sa Bali.
Banyakišiši ba hweditše le gore go nwa bjala le go kgoga motsoko go bea balwetši ba HIV kotsing ya godimo ya tshenyego ya sebete.
Banyakišiši ba lemoša gore datha ya balwetši e ka baka ditšhitišo ka dinyakišišong tše.
Ga se ba lekodišiša dintlha ka moka, tše bjalo ka tšhomišo ya diokobatši tše dingwe ntle le dihlare tša HIV.
Le gona, ka ge bakgathatema bao ba šomišitšwego go dinyakišišo tše ba fapana le ba dinyakišišo tše dingwe go ya ka mengwaga le bong, diphetho ga di tloge di dumelelana le dinyakišišo tše dingwe go tšwa ka Afrika.
Dinyakišišo tše di be di dirilwe sepetleleng se tee nageng ya Cameroon, ka gona dikutollo di swanetše go tiišetšwa go dinyakišišo tša ka moso ka dileteng tše dingwe.
Afrika e lebane le mathata a magolo a HIV.
Dinyakišišo tše tša banyakišiši ba Cameroon di fana ka tshedimošo go datha ye bohlokwa ye e laetšago temogo ya tshenyego ya sebete go balwetši ba HIV, le mabaka a go fapafapana ao a oketšago kotsi ya bona ya tshenyego ya sebete.
Go ba le tshedimošo ye go ka thuša go laoleng tshenyego ya sebete go balwetši ba HIV.
Luganda translation of DOI: 10.1101/2020.11.16.384339
Hausa translation of DOI: 10.1101/2020.11.16.384339
This is Zulu translation of DOI: 10.1101/2020.11.16.384339
Amharic translation of DOI: 10.1101/2020.11.16.384339
Yoruba translation of DOI: 10.1101/2020.11.16.384339